Śladami Jubileuszu…

Śladami Jubileuszu… Jubileusz 100 lecia istnienia ochronki i przedszkola im. S.Jachowicza odbył się 25 listopada 2005 r. Pozwolił on przybliżyć mieszkańcom naszego miasta historię placówki, od której rozpoczęła się zorganizowana opieka nad dziećmi.

Przez kilka lat poszukiwałam informacji związanych z historią przedszkola. Pierwszym symptomem właściwej drogi okazała się wzmianka p. Anieli Piotrowicz – kierowniczki „starego’ przedszkola z lat 1968 – 1974. I ojciec Maciej Złonkiewicz – były przeor Klasztoru o.o. Dominikanów wskazał mi również właściwy kierunek poszukiwań. A potem sprawy potoczyły się jak „po nitce do kłębka”. Odszukałam p. Stefana Zderskiego, który uczęszczał do ochronki im. S Jachowicza w latach 1923 – 1925. Wielka życzliwość staro wiejskiej Siostry Służebniczki, s. Marty Komborskiej zaowocowała 100 letnią historią ochronki i przedszkola. Odnalazły się cenne dokumenty, pamiętające historię początku XX wieku. Na ich pożółkłych stronach została zapisana wielka troska rodziny Tarnowskich oraz zacnych obywateli miasta, takich jak p. J. Chelcarza, p. W. Momidlowskiego o los dzieci przebywających w ochronce. Wspomnienia pana Zderskiego, naocznego świadka wydarzeń tamtych lat, są potwierdzeniem pomocy materialnej i rzeczowej, wspierającej działalność ochronki. Dokumenty historyczne wskazują na wielkie serce Sióstr Służebniczek dla dobra dzieci. Jakże była wielka radość, gdy dostojni goście – hrabiowie Tarnowscy uświetnili obecnością nasza uroczystość. Siostry Służebniczki nie kryły wzruszenia i zadowolenia z odszukania „korzeni” i ustalenia chronologii funkcjonowania ochronki – pierwszej w Tarnobrzegu.

Jesteśmy dumni, bo mamy piękną i długa tradycję. Przypomnieliśmy raz jeszcze, że z Dzikowa pochodził Stanisław Jachowicz, nieco zapomniany bajkopisarz i przyjaciel dzieci, zawiązany patronatem z ochronką od momentu jej powstania. W programie artystycznym dzieci powróciły do starych zabaw i piosenek podwórkowych. Na niejednej twarzy widoczny był uśmiech, wzruszenie i sentymentalny powrót do lat dzieciństwa. Polonez z muzyką W. Kilara wykonany przez najmłodsze pokolenie był swego rodzaju „epitafium życia i radości”. Hymn „My kochamy pana Jachowicza” wykonany przez najmłodsze „perełki” naszego miasta jest wizytówką przedszkola. Podkreśla wiekowość funkcjonowania i związek z patronem. Tak ważne wydarzenie zostało upamiętnione tablicą. Słowa, wyryte na granitowej płycie, są wyrazem wdzięczności fundatorom, Siostrom Służebniczkom, nauczycielom i pracownikom za służbę dzieciom w latach 1905 -2005. W atmosferze starych eksponatów, czarno – białych fotografii, przy dźwiękach akordeonu powracaliśmy do beztroskich lat wieku przedszkolnego oraz historii, w którą wplecione są losy ochronki i przedszkola. Dzięki obecności wielu gości, ważnych osobistości, urokowi dziecięcego programu artystycznego, oprawie muzycznej, ciekawej dekoracji TDK i przedszkola – żywię nadzieję – pozostanie na długo w pamięci. A przedszkole będzie kultywować tradycje podkreślające wiekowość istnienia oraz związek z wartościami płynącymi z utworów patrona – rodem z Tarnobrzega.

Bogumiła Wysocka
dyrektor przedszkola

Jak kultywujemy tradycje regionalne?
Przedszkole Nr 3 im. Stanisława Jachowicza w Tarnobrzegu ma rodowód sięgający początków XX wieku.

Taka historia zobowiązuje do kultywowania tradycji powstałej w 1905 r ochronki prowadzonej przez Siostry Służebniczki i Towarzystwo Opieki nad Dziećmi. Dzięki patronowi rodem z Tarnobrzega i historii /ponad 100 lat istnienia ochronki i przedszkola/ przedszkole jest ściśle związane z regionem i jego bogatą tradycją. Nawiązując do powiedzenia, którego autorem jest Stanisław Jachowicz „ Cudze chwalicie, swego nie znacie, sami nie wiecie, co posiadacie” dbamy o to, by wychowankowie znali swoje korzenie i były z nich dumne.

Lepsze poznanie i zrozumienie swoich korzeni wpływa na kształtowanie osobowości małego dziecka . Warunkuje również świadomość tego „kim jestem, gdzie mieszkam i skąd pochodzę?. Uczy miłości do Małej Ojczyzny oraz budzi szacunek do przeszłości.

Kształtujemy postawy patriotyczne naszych wychowanków poprzez różne formy:

– Prezentacje tańców i przyśpiewek lasowiackich oraz obrzędów ludowych podczas uroczystości wewnątrz przedszkolnych /Dzień Babci i Dziadka, Wielkanocne Jajeczko/, w środowisku lokalnym, np. podczas jarmarku charytatywnego „ Miasto Aniołów”, koncertów charytatywnych „Wszystkie dzieci nasze są”, „ Podziel się sercem, podziel się złotówką”;

– Przedszkole przedstawiło prezentację multimedialną „ Kocham moje miasto, Ojczyznę – edukacja patriotyczna już w przedszkolu” podczas konferencji „ Wychowanie patriotyczne w edukacji szkolnej i przedszkolnej” organizowanej przez Podkarpackiego Kuratora Oświaty w dn. 21. 04. 2008 r. Dzieci 6 letnie uświetniły program konferencji występem artystycznym zawierającym tańce i przyśpiewki lasowiackie;

– Nasze przedszkole reprezentowało tarnobrzeskie przedszkola podczas Sesji Rady Miasta, kterej tematem wiodącym było „Wychowanie przedszkolne w mieście”/30. 03. 2006r/. Wstępem do debaty na w/w temat był program artystyczny przedstawiony przez przedszkolaków z najstarszego tradycją przedszkola czyli tarnobrzeskiej trójki. W repertuarze znalazły się stare piosenki i zabawy podwórkowe, tańce i przyśpiewki Dzikowian, wiersze naszego patrona. Pochwaliliśmy się również hymnem, włodarze naszego miasta otrzymali kolorowe kwiaty od dzieci w strojach lasowiackich.

Po raz drugi nasi wychowankowie uświetnili pięknym programem ludowym uroczystą Sesję Rady Miasta z okazji 419 rocznicy nadania praw miejskich /28. 05. 2012 r./

Wracamy do starych zabaw podwórkowych naszych mam i babć „Ciuciubabka, Haftowana chusteczka” i cieszymy się z radości przeżywanych przez milusińskich zabaw;

Dzieci dowiadują się o domach, w których nie było elektryczności i o zabawkach, jakże odmiennych od dzisiejszych. O życiu rodzinnym, w którym kładziono nacisk na pobożność, szacunek dla starszych i patriotyzm;

Organizujemy spotkania z twórcami ludowymi, np. p. Janem Pukiem, gawędziarzem, artystą ludowym i rzeźbiarzem z Trześni /listopad 2009 r/, p. Dorotą Kozioł – tarnobrzeską pisarką i poetką /maj 2006 r./, p. Anną Rzeszut-twórczynią ludową, gawędziarką i lasowiaczką/III 2011 r./;

Dzieci 5 i 6 letnie znają legendy ze zbioru p. Doroty Kozioł „ Legendy z Tarnobrzega i okolic” np. „O sierotce, której Matka Boska w Dzikowie sie ukazała”;

Przedszkolaki podziwiały wystawę starych książek, lalek z czasów Jachowicza i innych eksponatów prezentowanych w Muzeum Historycznym 15 września 2006 r.w 210 rocznicę urodzin bajkopisarza;
Uczestniczymy w konkursach plastycznych związanych z twórczością Jachowicza organizowanych przez Miejską Bibliotekę Publiczną i Gimnazjum Nr 1;

Wszyscy wychowankowie nie kryli wzruszenia, ze spotkania z najstarszym absolwentem ochronki z lat 1923- 1925, p. Stefanem Zderskim;

Organizujemy wycieczki do miejsc związanych z tradycją i historią regionu /zabytki naszego miasta, Skansen w Kolbuszowej/;

Pamiętaliśmy o rocznicach 100 lecia/listopad 2005/ i 105 lecia /październik 2010/ powstania ochronki i przedszkola oraz rocznicy XX lecia powrotu do patrona / listopad 2004 r./,

Troszczymy się o znajomość wśród wychowanków symboli przedszkola /hymn, logo/, wybranych utworów Stanisława Jachowicza, np. Chory kotek, Andzia, Tadeuszek, Kukuryku, Zając;

Wychowankowie znają lokalizacje i rozumieją znaczenie tablic pamiątkowych przedszkola związanych z powrotem do patrona i jubileuszem 100 lecia istnienia ochronki i przedszkola;

– Realizujemy również program z edukacji regionalnej „Moja mała Ojczyzna”. Poprzez edukację regionalną przekazujemy wiedzę z zakresu historii, przybliżamy dzieciom wartości moralne i religijne.

O tym, jakim uczuciem darzą nasi wychowankowie swojego patrona świadczą słowa refrenu hymnu przedszkola, który rozbrzmiewa w przedszkolu i poza nim:
My kochamy Pana Jachowicza
który wierszy swoich nam użycza.
I jesteśmy dumni niesłychanie
że on patronem naszym jest.
Opracowała:
Bogumiła Wysocka
Dyrektor Przedszkola Nr 3
im. Stanislawa Jachowicza
w Tarnobrzegu

Co wiemy o naszym patronie Stanisławie Jachowiczu?
Przedszkole nr 3 jako jedno z nielicznych w mieście ma swojego patrona – jest nim Stanisław Jachowicz. W roku 2004/05 obchodziliśmy jubileusz XX – lecia nadania imienia, dlatego zainspirowane przez panią dyrektor Bogumiłę Pudełko, postanowiłyśmy zorganizować uroczystość dla zaproszonych gości i rodziców. Na początku miałyśmy wątpliwości co do organizacji przedsięwzięcia. Przecież Stanisław Jachowicz zatonął w niepamięci. Większość tarnobrzeżan wie, że pochodził z Dzikowa ale z jego twórczości znają tylko wiersz „Chory kotek”. Nieliczne osoby wymienią tytuły innych utworów. A przecież Jachowicz był czołowym przedstawicielem literatury dla dzieci w naszym regionie a każdy jego wiersz wprowadzał dziecko w świat uniwersalnych wartości. Mimo, że język, którym się posługiwał jest nieco odmienny od współczesnego to i dziś poznając jego utwory, dzieci bezbłędnie odczytują przesłanie każdego nich.

Przygotowania do jubileuszu zaczęłyśmy od zapoznania dzieci z sylwetką poety i jego twórczością. Na zajęciach, w przystępny dla każdej grupy wiekowej sposób, zaprezentowałyśmy życiorys S. Jachowicza, ze szczególnym uwzględnieniem najmłodszych lat życia poety. Niejako „przy okazji” dzieci dowiedziały się, że kiedyś ludzie żyli bez komputerów, TV, telefonów i innych zdobyczy cywilizacji. Wychowankowie z zaciekawieniem słuchali o domach, w których wieczorami zapalano świece, bo nie było elektryczności, o zabawkach, jakże odmiennych od dzisiejszych i wreszcie o życiu rodzinnym, w którym kładziono nacisk na pobożność, szacunek dla starszych i patriotyzm. Następnie zapoznałyśmy dzieci z wybranymi wierszami poety. Każdy z nich był omawiany a niezrozumiałe słowa wyjaśniane. Poszczególne grupy nauczyły się wybranych wierszy na pamięć, aby podczas jubileuszu zaprezentować je w formie inscenizacji. O stroje dla „małych aktorów” zadbali rodzice, którzy aktywnie włączyli się w przygotowania.

Zapoznałyśmy też dzieci z treścią napisu na tablicy upamiętniającej nadanie placówce imienia Stanisława Jachowicza. Ponadto trzy najstarsze grupy wzięły udział w wycieczce do gimnazjum nr 1 w Tarnobrzegu, gdzie zwiedzając Izbę Pamięci, oglądały fotografie i ilustracje wierszy oraz wysłuchały opowiadania o poecie autorstwa nauczycielki historii.

W październiku przystąpiłyśmy do przygotowywania montażu słowno-muzycznego. Muzyczną oprawę miały stanowić tańce i piosenki Lasowiaków, które w formie składanki Zaprezentowała grupa „0”. Ponadto wszystkie przedszkolaki nauczyły się piosenki „O naszym patronie”, której refren oddaje uczucia jakimi nasi wychowankowie darzą S. Jachowicza:

My kochamy pana Jachowicza,
który swoich wierszy nam użycza
i jesteśmy dumni niesłychanie,
że on patronem naszym jest.
Jubileuszowa uroczystość odbyła się na początku listopada. Zaproszeni goście zachwyceni byli umiejętnościami dzieci. Program został sfilmowany a następnie wyemitowany w lokalnej telewizji, natomiast na łamach „Echa Dnia” zamieszczono artykuł o jubileuszu oraz fotografię przedstawiającą dzieci w lasowiackich strojach. Dzięki naszym staraniom Stanisław Jachowicz przestał być w świadomości dzieci, rodziców i środowiska lokalnego postacią anonimową.

mgr Lidia Murias